انتقال آب رودخانه دشتروم به سد شاه قاسم
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد اعلام کرد که با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از مخزن سد شاه قاسم در سال‌های کم بارانی خالی می‌ماند، انتقال آب رودخانه دشتروم به این سد از اواخر دهه نود کلید خورد، اما پس از مدتی به علت کمبود اعتبار نیمه تمام ماند. به گزارش خبرگزاری ایتونا، امسال با تزریق ۱۴۰ میلیارد ریال اعتبار عملیات اجرایی این طرح از سرگرفته شد و اکنون ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
پیشرفت و تأمین منابع مالی طرح
آرش مصلح، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد، بیان کرد که ۱۰۰ میلیارد ریال از محل منابع مالی ملی و ۴۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات استانی برای اجرای طرح انتقال آب رودخانه دشتروم به سد خاکی شاه قاسم اختصاص یافته است. وی افزود که پس از جذب این منابع مالی و انجام مراحل قانونی مناقصه، اجرای این طرح با سرعت خوبی در حال اجراست.
وی خاطرنشان کرد که پیش از این، ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای انجام مطالعات و اجرای طرح انتقال آب رودخانه دشتروم به سد خاکی شاه قاسم هزینه شده بود. وی تاکید کرد که امید می‌رود با بهره‌برداری از این طرح که تا پایان سال جاری محقق می‌شود، از سال آینده دیگر شاهد کم‌آبی سد خاکی شاه قاسم نباشیم.
تأثیرات مثبت انتقال آب بر سد شاه قاسم
سد خاکی شاه قاسم در نزدیکی شهر یاسوج در دوره‌های تنش آبی ذخیره آن به کمتر از ۱۰ درصد می‌رسد، اما با بهره‌برداری از طرح انتقال آب از منطقه دشتروم دیگر کم‌آب نخواهد بود. مصلح تاکید کرد که آب رودخانه دشتروم که از نزدیکی سد شاه قاسم می‌گذرد بدون استفاده برای مردم استان وارد رودخانه کارون می‌شود، اما براساس این طرح به شکل ثقلی و بدون پمپاژ در سال‌های کم‌آبی به سد شاه قاسم منتقل می‌شود.
مطالعات اولیه انتقال آب از رودخانه دشتروم به سد شاه قاسم در سال ۱۳۸۸ با هدف بهبود تامین آب کشاورزی در فصول گرم سال، تقویت وضعیت منابع آب زیرزمینی و بهبود شرایط فعلی سد شاه قاسم از منظر گردشگری آغاز شد، اما این طرح تا امسال پیشرفت فیزیکی تنها ۱۰ درصد داشته است. با توجه به خشکسالی‌های متوالی و کاهش آورد حوزه آبریز سد شاه قاسم، این طرح پس از انجام مطالعات اولیه به منظور مهار سیلاب رودخانه دشتروم در برنامه اجرا قرار گرفت.
اهمیت سد شاه قاسم و نقش آن در توسعه محلی
سد شاه قاسم که با هدف تامین آب زمین‌های کشاورزی پایین دست، رونق گردشگری و تقویت منابع آب زیرزمینی ساخته شده با همت دولت چهاردهم و شتاب‌بخشی به این طرح در مسیر پرآبی همیشگی قرار گرفته است. این سازه آبی که در سال ۱۳۷۶ به منظور آبیاری حدود هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین‌های اطراف سد، ذخیره آب‌های فصلی و به عنوان یک مکان گردشگری و زیستگاه پرندگانی از جمله حواصیل و مرغابی احداث شد، در پایین دست آن هشت حلقه چاه تامین آب آشامیدنی شهر یاسوج قرار دارد.
با بهره‌برداری از این طرح، افزون بر ایجاد بستر بهبود معیشت ساکنان روستا‌های علی‌آباد، چنارستان، بخشی از سرابتاوه، موردراز و چند روستای دیگر از طریق کشاورزی در پایین دستش، بستری برای گردشگری و درآمدزایی از این طریق ایجاد می‌شود. مصلح گفت که با توجه به کاهش ۵۰ درصدی بارندگی‌های امسال نسبت به مدت مشابه پارسال، اکنون تنها یک میلیون متر مکعب آب در سد شاه قاسم ذخیره شده است.
تحلیل انتقادی و سازنده
انتقال آب رودخانه دشتروم به سد شاه قاسم اقدامی حیاتی برای تامین آب کشاورزی، رونق گردشگری و تقویت منابع آب زیرزمینی است. این اقدام می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه کمک کند. با این حال، برای دستیابی به نتایج مطلوب، نیاز به بررسی دقیق‌تر و برنامه‌ریزی جامع‌تر وجود دارد.
پیشنهادات و راهکارها:
-
تدوین برنامه‌های جامع نظارتی: تدوین برنامه‌های جامع و هدفمند برای نظارت و ارزیابی فعالیت‌های مرتبط با انتقال آب می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات و کاهش تخلفات کمک کند.
-
آموزش و آگاهی‌بخشی: برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی برای مسئولان و کشاورزان می‌تواند به افزایش آگاهی و توانمندی آنان کمک کند.
-
استفاده از فناوری‌های نوین: بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته برای طراحی و اجرای پروژه‌های انتقال آب و نظارت بر کیفیت آن‌ها می‌تواند به بهبود نظارت و کاهش مشکلات کمک کند.
-
تشویق به همکاری بین‌بخشی: همکاری نزدیک‌تر بین نهادهای مختلف از جمله دستگاه‌های اجرایی، بخش خصوصی و نهادهای نظارتی می‌تواند به افزایش اثربخشی اقدامات انتقال آب کمک کند.
-
تبلیغات و اطلاع‌رسانی: استفاده از روش‌های نوین تبلیغات و اطلاع‌رسانی برای آگاه‌سازی مردم و کشاورزان درباره اهمیت و پیشرفت انتقال آب به سد شاه قاسم می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی و جلب حمایت‌ها کمک کند.