طرح‌های بزرگ در شیراز؛ تهدید یا فرصت؟
شیراز – طرح‌های بزرگ در بافت تاریخی شیراز همچنان مورد انتقاد جامعه میراث فرهنگی و کارشناسان قرار دارد، در حالی که مدافعان این پروژه‌ها سکوت کرده‌اند. این طرح‌ها نگرانی‌های جدی درباره حفظ هویت تاریخی این منطقه به‌وجود آورده‌اند.
تهدید هویت تاریخی شیراز
بافت تاریخی شیراز، با آثار فرهنگی و معماری کم‌نظیر، از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران است. با این حال، اجرای طرح‌های عمرانی و ساخت‌وسازهای جدید در این منطقه باعث شده که تهدیدی برای حفظ هویت تاریخی شهر به‌وجود آید.
کارشناسان بر این باورند که مداخله در این بافت، بدون در نظر گرفتن مطالعات کارشناسی، می‌تواند به تخریب ارزش‌های فرهنگی و تاریخی منطقه منجر شود. طرح‌هایی که در ظاهر به‌دنبال توسعه و مدرنیزاسیون هستند، ممکن است به نابودی میراثی ختم شوند که نسل‌های آینده باید از آن بهره‌مند شوند.
ضرورت شفافیت و پاسخگویی
یکی از چالش‌های اساسی در این زمینه، عدم شفافیت درباره جزئیات طرح‌ها و اهداف آنها است. مدافعان این پروژه‌ها تاکنون توضیح شفافی درباره پیامدهای اجرایی آنها ارائه نکرده‌اند. این در حالی است که جامعه محلی و فعالان فرهنگی انتظار دارند که نظرات آنها نیز در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ شود.
پاسخگویی و شفافیت در روند اجرا، به‌ویژه در زمینه تأثیرات زیست‌محیطی و فرهنگی، یکی از الزامات اصلی برای جلب اعتماد عمومی و جلوگیری از بروز اعتراضات گسترده است.
میراث فرهنگی یا توسعه شهری؟
درحالی‌که برخی از مسئولان، اجرای این طرح‌ها را گامی در جهت توسعه شهری و ایجاد زیرساخت‌های جدید می‌دانند، کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند که باید میان توسعه و حفظ میراث تاریخی تعادل ایجاد شود.
تجربه نشان داده است که توسعه بی‌رویه و بدون برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری بر هویت تاریخی شهرها داشته باشد. به همین دلیل، اعمال نظارت‌های قانونی و پایبندی به اصول حفاظت از میراث، از اهمیت بالایی برخوردار است.
مشارکت عمومی، حلقه مفقوده تصمیم‌گیری
یکی از انتقادات مطرح شده، عدم مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌های مربوط به این طرح‌ها است. مردم محلی که بیشترین ارتباط را با بافت تاریخی دارند، اغلب از روند تصمیم‌گیری کنار گذاشته می‌شوند.
جلب مشارکت عمومی و ایجاد فضای گفت‌وگوی سازنده می‌تواند از تعارضات جلوگیری کرده و تضمینی برای اجرای بهتر طرح‌ها باشد.
آینده بافت تاریخی شیراز
با توجه به اهمیت شیراز در جذب گردشگران داخلی و خارجی، هرگونه تغییر در بافت تاریخی این شهر می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر صنعت گردشگری منطقه داشته باشد. حفاظت از این میراث نه‌تنها به معنای حفظ تاریخ و فرهنگ ایران است، بلکه می‌تواند به رونق اقتصادی از طریق جذب گردشگر کمک کند.
منبع: خبرگزاری مهر