مرمت نقش برجسته تنها سرباز پارتی در فارس
حفاظت از میراث باستانی فارس؛ مرمت نقش برجسته سرباز پارتی به پایان رسید
محمد ثابت اقلیدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، اعلام کرد مرمت نقش برجسته سرباز پارتی قیروکارزین، تنها نقش برجسته به‌جامانده از دوره اشکانیان در این استان، به اتمام رسیده است. این اثر تاریخی که در فضای باز قرار دارد، طی سال‌ها به دلیل عوامل محیطی و انسانی آسیب دیده بود.
به گزارش پایگاه خبری ایتونا، ترک‌خوردگی‌ها، هوازدگی، و تأثیرات عوامل بیولوژیکی، باعث تضعیف ساختار این اثر شده بود. با این حال، اقدامات گسترده‌ای شامل پاک‌سازی گردوغبار، حذف یادگارنویسی‌ها، و استفاده از مواد مرمتی ویژه برای استحکام‌بخشی و ترمیم ترک‌ها انجام شد.
این نقش برجسته که تصویر یک سرباز پارتی در حال تیراندازی با کمان را به نمایش می‌گذارد، در سال ۱۳۵۴ با شماره ۹۳۹ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد و از مهم‌ترین میراث‌های اشکانیان در جنوب ایران به شمار می‌آید.
میراث اشکانیان در استان فارس؛ اهمیت نقش برجسته سرباز پارتی
نقش برجسته سرباز پارتی، به‌عنوان یکی از معدود آثار باقی‌مانده از دوره اشکانیان، اهمیت بسیاری در تاریخ و فرهنگ ایران دارد. این اثر که بر روی تخته‌سنگی با ابعاد سه متر ایجاد شده، نمادی از قدرت و هنر این دوره تاریخی است. سرباز حک‌شده در این اثر، با کمانی در دست و تیردانی بر پشت، نمایانگر جنگ‌آوری و استراتژی‌های نظامی اشکانیان است.
این نقش برجسته در منطقه‌ای قرار دارد که به دلیل موقعیت جغرافیایی، همواره در معرض شرایط نامساعد محیطی و فرسایش قرار گرفته است. مرمت این اثر نه تنها حفظ یک میراث باستانی، بلکه اقدامی برای بازتاب تاریخ غنی ایران به نسل‌های آینده است.
اهمیت این اثر به حدی است که توجه بین‌المللی را نیز به خود جلب کرده و نقشی کلیدی در معرفی فرهنگ اشکانیان به گردشگران داخلی و خارجی ایفا می‌کند.
چالش‌های مرمت و حفاظت از نقش برجسته
مرمت این نقش برجسته با چالش‌های متعددی همراه بوده است. از جمله مشکلات اصلی می‌توان به آسیب‌های ناشی از عوامل انسانی، مانند یادگارنویسی‌ها، و عوامل طبیعی همچون ترک‌خوردگی و هوازدگی اشاره کرد. همچنین، نبود سازه‌های حفاظتی مناسب باعث افزایش آسیب‌ها در طول زمان شده بود.
در پروژه مرمت، استفاده از مواد استحکام‌بخشی ویژه و تکنیک‌های پیشرفته ترمیم سنگ، به احیای ساختار این اثر کمک کرده است. با این حال، نیاز به ایجاد یک سقف حفاظتی برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر، همچنان احساس می‌شود.
این اقدامات، نمونه‌ای از اهمیت برنامه‌ریزی دقیق و همکاری تیم‌های تخصصی در حفاظت از میراث فرهنگی ایران است. ادامه این پروژه‌ها می‌تواند تضمینی برای ماندگاری آثار باستانی در برابر فرسایش زمان باشد.
نقش برجسته سرباز پارتی؛ جاذبه‌ای برای گردشگری تاریخی
نقش برجسته سرباز پارتی، در فاصله ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی فیروزآباد و کارزین، و ۲۰ کیلومتری جنوب شهر قیر واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی، فرصت‌های مناسبی برای توسعه گردشگری تاریخی در استان فارس ایجاد می‌کند.
این اثر می‌تواند با معرفی مناسب و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، به یکی از مقاصد مهم برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران تبدیل شود. همچنین، برگزاری تورهای آموزشی و فرهنگی، و استفاده از فناوری‌های نوین مانند واقعیت افزوده، می‌تواند تجربه‌ای بی‌نظیر برای بازدیدکنندگان فراهم کند.
تمرکز بر توسعه گردشگری در این منطقه، علاوه بر حفظ و معرفی میراث فرهنگی، می‌تواند منبع درآمدی پایدار برای جوامع محلی و استان فارس ایجاد کند.
تحلیل انتقادی و پیشنهاد راهکار
مرمت نقش برجسته سرباز پارتی، اقدامی ارزشمند در حفظ میراث فرهنگی ایران است، اما نیازمند توجه بیشتری به جنبه‌های حفاظتی و گردشگری است. نبود زیرساخت‌های مناسب و ضعف در معرفی آثار تاریخی، باعث شده تا بسیاری از جاذبه‌های مهم کشور ناشناخته باقی بمانند.
برای حفاظت مؤثرتر از این اثر، پیشنهاد می‌شود:
-
ایجاد سازه‌های حفاظتی: سقف‌های محافظتی می‌توانند از آسیب‌های ناشی از شرایط جوی جلوگیری کنند.
-
توسعه گردشگری فرهنگی: معرفی این اثر در رویدادهای بین‌المللی و برنامه‌ریزی تورهای تخصصی، می‌تواند به جذب گردشگران داخلی و خارجی کمک کند.
-
آموزش و آگاهی‌بخشی: آموزش جوامع محلی درباره اهمیت این میراث و نقش آن در تاریخ ایران، به کاهش تخریب‌های انسانی کمک می‌کند.