امضای توافق‌نامه راهبردی ۲۰ ساله؛ جهش در روابط ایران و روسیه
سفر تاریخی رئیس‌جمهور ایران به روسیه
به گزارش پایگاه خبری ایتونا، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، برای نخستین سفر دوجانبه رسمی خود به مسکو سفر کرده است. این سفر با هدف امضای توافق‌نامه همکاری‌های جامع راهبردی ۲۰ ساله بین ایران و روسیه انجام می‌شود که به گفته کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، نقشه راه روابط دو کشور را در دهه‌های آینده ترسیم خواهد کرد.
جلالی این توافق‌نامه را گامی تاریخی در روابط دو کشور دانست و اظهار داشت: «این سند جامع، همکاری‌های ایران و روسیه را به سطح جدیدی ارتقا خواهد داد. با توجه به شرایط بین‌المللی و تحریم‌های اعمال‌شده علیه روسیه، این توافق‌نامه فرصتی استثنایی برای توسعه روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بین دو کشور فراهم می‌کند.»
محورهای کلیدی توافق‌نامه ۲۰ ساله
کاظم جلالی در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایتونا تأکید کرد که این توافق‌نامه تمام ابعاد همکاری‌های دو کشور را شامل می‌شود. به گفته وی، این توافق‌نامه نه‌تنها در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی، بلکه در موضوعات فرهنگی، علمی، دفاعی و گردشگری نیز نقشی محوری خواهد داشت. وی توضیح داد: «این سند، از همکاری‌های سیاسی و امنیتی تا همکاری در حوزه فناوری‌های نوین، هوش مصنوعی، گردشگری و تبادل دانشجو را در بر می‌گیرد.»
یکی از مهم‌ترین بخش‌های توافق‌نامه، همکاری‌های اقتصادی و تجاری است. جلالی اعلام کرد که روسیه آماده است تا کالاهای بیشتری از ایران دریافت کند و این فرصت می‌تواند به رشد صادرات ایران منجر شود. با این حال، وی بر لزوم تقویت زیرساخت‌ها، از جمله لجستیک دریایی، ریلی و جاده‌ای، تأکید کرد و اظهار داشت: «حل مشکلات گمرکی و بانکی از پیش‌شرط‌های موفقیت این توافق‌نامه است.»
نقش گردشگری در توافق‌نامه ایران و روسیه
یکی از ابعاد ویژه این توافق‌نامه، تمرکز بر گسترش همکاری‌های گردشگری است. جلالی در این زمینه گفت: «ایران با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی متنوع، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران روسی دارد. این توافق‌نامه می‌تواند با تسهیل شرایط ورود گردشگران و ایجاد پروازهای مستقیم، به تقویت صنعت گردشگری در ایران کمک کند.»
او همچنین بر ضرورت ایجاد برنامه‌های مشترک گردشگری و تبلیغات هدفمند در روسیه تأکید کرد. همکاری‌های فرهنگی و هنری میان دو کشور، از جمله برگزاری جشنواره‌های مشترک و نمایشگاه‌های هنری، می‌تواند به جذب بیشتر گردشگران کمک کند و تعامل فرهنگی بین ایران و روسیه را تقویت کند.
رفع موانع اقتصادی؛ شرط موفقیت توافق‌نامه
کاظم جلالی با اشاره به چالش‌های موجود در روابط اقتصادی ایران و روسیه، اظهار داشت که توسعه زیرساخت‌ها نقش کلیدی در موفقیت این توافق‌نامه دارد. وی گفت: «یکی از موانع جدی، مشکلات گمرکی و بانکی است که باید به‌سرعت حل شوند. اتصال سیستم‌های بانکی دو کشور، از جمله اتصال میر و شتاب، پیشرفت‌هایی داشته، اما هنوز به تکمیل نیاز دارد.»
وی افزود: «همچنین توسعه کریدور شمال-جنوب می‌تواند روابط اقتصادی ایران و روسیه را به سطح جدیدی برساند. این کریدور نه‌تنها دسترسی روسیه به خلیج فارس و هند را تسهیل می‌کند، بلکه ایران را به هاب ترانزیت منطقه تبدیل خواهد کرد.»
پاسخ به نگرانی‌های تاریخی در روابط ایران و روسیه
جلالی در پاسخ به سوالی درباره نگرانی‌های تاریخی در روابط ایران و روسیه گفت: «سوءتفاهم‌های تاریخی و بدبینی‌ها نباید مانعی برای روابط کنونی باشد. کشورهای غربی تلاش می‌کنند تا با برجسته کردن گذشته، روابط دو کشور را دچار اختلال کنند. اما اکنون زمان آن است که با نگاه به منافع ملی و فرصت‌های پیش رو، این سوءتفاهم‌ها را کنار بگذاریم.»
او تأکید کرد که این توافق‌نامه به‌صورت شفاف و علنی در اختیار افکار عمومی قرار خواهد گرفت و افزود: «این سند باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، بنابراین عموم مردم می‌توانند از محتوای آن آگاه شوند. روابط ایران و روسیه بر اساس احترام متقابل و منافع مشترک است و این توافق‌نامه نیز در همین راستا طراحی شده است.»
تحلیل و راهکار: استفاده از ظرفیت توافق‌نامه برای جهش اقتصادی و گردشگری
توافق‌نامه ۲۰ ساله ایران و روسیه فرصتی بی‌نظیر برای تقویت روابط دوجانبه است. اما بهره‌برداری کامل از این فرصت مستلزم اقداماتی عملی است. در حوزه گردشگری، راه‌اندازی پروازهای مستقیم بین شهرهای ایران و روسیه، ایجاد بسته‌های گردشگری مشترک و توسعه تبلیغات بین‌المللی می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگران روسی ایفا کند.
در حوزه اقتصادی، توسعه کریدور شمال-جنوب می‌تواند به ایران امکان دهد تا به یک هاب تجاری برای روسیه تبدیل شود. علاوه بر این، تقویت سیستم بانکی دو کشور و رفع مشکلات گمرکی، از پیش‌نیازهای اصلی برای تحقق اهداف اقتصادی توافق‌نامه است. همچنین، ایران می‌تواند با استفاده از این توافق‌نامه، در حوزه فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی به همکاری‌های علمی و فناوری با روسیه بپردازد و از تجربیات این کشور در این زمینه بهره‌مند شود.